کاغذهای صافی محصولاتی از جنس الیاف شیشه ای و سلولزی هستند که از ان ها به برای غربال و جداسازی ذرات جامد از محلول های مختلف استفاده می شود. سطح جلوگیری از عبور ذرات این محصولات آزمایشگاهی عمدتا 2.5 میکرومتر می باشد.
کاغذهای صافی در آزمایشگاه ها برای فیلتراسیون گرانشی ساده با استفاده از یک قیف صافی پلاستیکی یا شیشه ای استفاده می شوند و برای این کار کاغذ شما بایستی تا شود. این محصولات کاغذ صافی در انواع مختلفی از لحاظ قطر منافذ و سرعت عبور طبقه بندی شده است.
کاغذ صافی چیست؟
کاغذ های صافی نوعی غربالگر مواد آزمایشگاهی هستند که امروزه در پروژه های مربوط به آزمایشات شیمی و زیست از آنها به صورت متعدد استفاده می شود. جدا کردن جامدات از مایعات، خالص سازی و فیلتر کردن از مهمترین کاربردهای کاغذ صافی به شمار می رود.
نوع معمول این کاغذها ساخته شده از الیاف سلولزی هستند که با جداسازی ذرات از مایع در خلأ، فرآیند غربالگری را انجام می دهند. لازم به ذکر است امروزه علاوه بر محیط آزمایشگاه از کاغذهای صافی در جریان استخراج طلا و نقره نیز به عنوان غربالگر استفاده می شود.
مواد اولیه تولید کاغذ صافی آزمایشگاهی
ساختار کاغذهای صافی از مواد متنوعی تشکیل می شوند که در ادامه به تقسیم بندی آنها اشاره می کنیم. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه به این مواد اشاره کنیم، میتوان گفت خمیر کاغذ مورد استفاده برای تولید کاغذ صافی از چوب نرم و الیاف معدنی ساخته شده است. امروزه در صنایع شیمی به منظور تولید کاغذهای صافی با استحکام بالا از خمیر کاغذ محلول کننده و یا از خمیر کاغذ ویژه استفاده می شود.
نحوه استفاده از کاغذ صافی آزمایشگاهی
استفاده از کاغذ های صافی در اکثر موارد مربوط به جداسازی ذرات آغشته به محلول های مختلف شده و امروزه در صنایع مختلف با استفاده از دو روش این عمل را انجام می دهند. در روش اول کاغذ مورد نظر را به شکل مخروطی درست کرده و داخل قیف قرار می دهیم. سپس قیف را روی ارلن و یا ظروف دیگر آزمایشگاهی قرار داده و اقدام به جداسازی ذرات جامد از محلول موردنظر خود می کنیم.
اما در روش دوم که به آن اصطلاحا فیلتراسیون در خلأ نیز گفته می شود، کاغذ دایره ای شکل داخل قیف بوخنر گذاشته شده و با روشن کردن پمپ خلأ و ریختن محلول مورد نظر، جداسازی در خلأ انجام می شود. مزیت این روش سرعت بالای غربالگری آن نسبت به روش اول است.
انواع کاغذهای صافی آزمایشگاهی
موارد متعددی از کاغذهای صافی هم اکنون در بازار عرضه شده و به فروش می رسند که در اکثر مواقع تقسیم بندی آنها بر اساس جنس و استحکام آنها انجام میگیرد.
برای آشنایی بیشتر شما در ادامه به تقسیم بندی کاغذهای صافی آزمایشگاهی بر اساس جنس آنها اشاره خواهیم کرد:
کاغذ فیلتر سلولزی
ساختار اصلی این محصولات سلولز بوده و حداکثر اندازه مجاز برای عبور ذرات از درون آنها 2.5 میکرون است. کاربرد اصلی کاغذ فیلتر سلولزی به غربالگری گرانشی مربوط می شود.
کاغذ فیلتر شیشه ای ریز رشته ای
جنس اصلی این کاغذها از الیاف شیشه ای تشکیل شده و خاصیت قابل توجه آنها مقاومت گرمایی آنها تا دمای 550 درجه سانتی گراد است. به همین علت امروزه از آن ها در تجزیه گرانش سنجی استفاده زیادی می شود.
کاغذ فیلتر غشایی
این نوع کاغذها مربوط به مصارف خاص آزمایشگاهی شده و عموما در حوزه های مربوط به میکروبیلوژی از آن استفاده می شود. کاغذ فیلتر غشایی امکان غربال و جداسازی ذراتی تا اندازه 0.2 میکرون را دارا هستند. که این خاصیت باعث می شود از آن در جریان آزمایشات زیادی میتوان استفاده کرد.
کاغذهای کارتوش
از این کاغذها در جداسازی و شست و شوی مواد جامد استفاده می شود و جنس آن ها از کوارتز و سلولز است.
راهنمای انتخاب و خرید کاغذ صافی و استفاده از آن
بررسی و انتخاب کاغذ صافی برای استفاده در آزمایشات مختلف بر اساس پارامترهای مختلفی صورت میگیرد که این موارد عموما به نوع مواد مورد استفاده شما و دقت داده های مورد انتظار شما در نتایج آزمایش بستگی خواهد داشت.
این پارامترها در واقع مشخص کننده ی نوع ماده ی صاف شونده خواهند بود و این که به چه نوع کاغذی با چه گریدی نیاز است. به طور خلاصه میتوان گفت، سرعت جریان و تخلخل دو عامل اصلی برای تعیین توانایی نگهداری ذرات در کاغذهای صافی هستند که شما باید با نحو اندازه گیری آنها آشنا باشید.
پرکاربردترین کاغذ صافی مورد استفاده در آزمایشگاه
فیلترهای کاغذی یا سلولزی از الیاف سلولزی تولید می شوند و برای فیلتراسیون عمومی از آزمایشگاه ها استفاده می شوند. این کاغذها پرکابردترین نوع مورد استفاده در آزمایشگاه ها هستند که سطح نگهداری ذرات توسط آن ها می تواند تا 2.5 میکرومتر نیز کاهش یابد. این نوع کاغذ صافی عموما به منظور فیلتراسیون گرانشی اولیه استفاده می شود.
سخن آخر
کاغذهای صافی از جمله پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی هستند که امروزه شاهد عرضه انواع مختلفی از آنها هستیم. کاغذ صافی در آزمایشگاه های زیست شناسی و شیمیایی به طور گسترده کاربرد دارد. کاغذهای صافی موجود در بازار بسته به نوع کار و نوع مواد و محلول های شیمیایی متغیر هستند و به طور کلی پارامترهایی نظیر مقاومت شیمیایی و سرعت جریان محلول از صافی عامل اصلی تمایز میان آنها قلمداد می شوند.
سوالات متداول
کاغذ صافی چیست؟
کاغذی صافی نوعی یکی از محصولات پرکاربرد آزمایشگاهی است که از آن برای غربال محلول های شیمیایی در برابر عبور مایع یا هوا استفاده می شود.
از مدل های مختلف کاغذ صافی آزمایشگاهی بر حسب جنس ساخته شده، به چند مورد اشاره کنید؟
کاغذ فیلتر سلولزی، کاغذ فیلتر شیشه ای ریز رشته ای، کاغذ فیلتر غشایی، کاغذهای کارتوش.
پرکاربردترین کاغذ صافی مورد استفاده در آزمایشگاه ها کدام نوع می باشد؟
فیلترهای کاغذی یا سلولزی از الیاف سلولزی تولید می شوند و برای فیلتراسیون عمومی از آزمایشگاه ها استفاده می شوند.
