نحوه خواندن رفراکتومتر : در این مقاله قصد داریم به نحوه خواندن رفراکتومتر بپردازیم اما قبل از آن خوب است کمی درباره این ابزار آزمایشگاهی پر کاربرد بدانیم و با آن بیشتر آشنا شویم. رفراکتومتر دستگاهی است که برای محاسبه ضریب شکست مواد مختلف ( نسبت به نور ) از آن استفاده می شود اما ضریب شکست چیست و چگونه یک ابزار می تواند آن را محاسبه کند؟ یا ما همراه باشید تا در ادامه به پاسخ این سوالات برسیم.
نور از عجیب ترین پدیده های هستی است به طوریکه سالها و بلکه قرن ها است که مورد توجه دانشمندان قرار دارد و بسیاری از محققین در تمام دنیا بر روی این پدیده و خصوصیت های منحصر به فرد آن تحقیق می کنند. نور سفید که همان نور معمولی خورشید است از ترکیب 7 رنگ مختلف ایجاد می شود ؛ اما دیدن این 7 رنگ به صورت عادی ممکن نیست و برای این کار باید نور را بشکنیم! شاید این عبارت کمی برایتان عجیب باشد اما موضوع غیر معمول و عجیبی در دنیای علم نیست. البته شکست نور در طبیعت و بدون دخالت انسان نیز رخ می دهد که از معروف ترین آنها می توانیم به ایجاد شدن رنگین کمان در آسمان اشاره کنیم .اگر همچنان می خواهید نحوه خواندن رفراکتومتر را بدانید ابتدا باید این مطلب رو بررسی کنیم که اصلاً رفراکتومتر چیست و چه کاری انجام می دهد؟
رنگ های تشکیل دهنده نور سرعت های یکسانی ندارند اما تفاوت سرعت آنها به قدری کم است که در فضای آزاد ( در هوا ) اصلاً مشخص و تفکیک نمی شوند. زمانی که نور از هوا وارد جنس دیگری از ماده می شود ( ماده شفاف مانند شیشه یا آب) و از آن عبور می کند به دلیل چگالی متفاوت آن ماده نسبت به هوا کمی از سرعت نور کاسته می شود ( که البته این کاهش سرعت در مقابل سرعت نور اصلاً قابل قیاس نیست) و همین کاهش سرعت باعث شکسته شدن آن و تفکیک رنگ های سازنده نور سفید می شود. خوب است بدانید که نور با گذر از هر ماده ای به میزان خاصی و با درجه معینی از مسیر صاف خود منحرف می شود. این درجه برای هر ماده شفافی متفاوت است و هر کدام از مواد شفاف دارای ضریب خاص و منحصر به فردی در شکست نور هستند که به آن ضریب N نیز می گویند. رفراکتومتر دستگاهی است که به ما کمک می کند که ضریب شکست مواد مختلف را بیابیم .
نحوه خواندن رفراکتومتر به هیچ وجه کار سختی نیست و نیاز به داشتن تخصص خاصی ندارد . برای این کار کافی است ماده ای که قصد داریم ضریب شکست آن را اندازه گیری کنیم در یک محلول خاص حل کنیم و فقط دو قطره از آن را بر روی قسمت شیشه ای دستگاه بریزیم. پس از بستن درپوش شیشه ای آن کافی است که این ابزار را روبروی نور بگیریم ؛ البته خیلی فرقی نمی کند که نور استفاده شده از خورشید باشد یا با استفاده از نور لامپ این کار انجام شود . به این دلیل شما می توانید در طول شب هم با استفاده از نور لامپ های معمولی از دستگاه استفاده کنید.
در ادامه آموزش نحوه خواندن رفراکتومتر پس از آنکه دستگاه را روبروی نور نگاه داشتید پس از چند لحظه عددی بر روی مانیتور آن نقش می بندد، اما اشتباه نکنید زیرا این عدد جوابی نیست که شما به دنبالش هستید. از این عدد که یکی از اعداد جدول بریکس است می توانید برای یافتن پاسخ نهایی استفاده کنید .
جدا از آزمایشگاه ها که استفاده زیادی از رفراکتومتر ها در آنها می شود و این ابزار از ستون های اصلی هر آزمایشگاهی به شما می رود ، رفراکتومتر ها در انواع صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از موارد استفاده این ابزار می توانیم به تشخیص میزان قند و چربی خون اشاره کنیم. شوری آب و همینطور PH آن و حتی بدست آوردن ارزش غذایی یک محصول خوراکی نیز از دیگر موارد استفاده از این وسیله است. قابل ذکر است که میزان اوره ، پروتئین خون و همچنین میزان نمک موجود در آن و درجه غلظت انواع مایعات تعداد دیگری از موارد پر شمار استفاده از رفراکتومترها هستند.