اجزای میکروسکوپ نوری : گاهی آشنایی با اجزای هر وسیله ساخت بشر و به عنوان مثال اجرای میکروسکوپ نوری ، میکروسکوپ پلاریزان یا میکروسکوپ بیولوژی می تواند نحوه استفاده از آن را برای ما راحت تر کند ، بدین منظور در این متن همراه ما باشید تا بعد از بیان تاریخچه ای مختصر درباره میکروسکوپ به معرفی اجرای آن بپردازیم .
در زمان های گذشته کوچکترین موجودات زنده ای را که افراد می شناختند تنها مواردی بود که به زحمت می شد آن ها را با چشم دید . ذهن کنجکاو بشر تنها به این کشفیات کوچک اکتفا نکرد و دائماً سوالاتی همچون این که “آیا موجوداتی از این کوچکتر وجود دارند ؟ ” را در ذهن خود می پروراند . البته انسان آن زمان می توانست کشفیات خود را تنها به دید چشمی محدود کند و توانایی دیگری بری دیدن موجودات کوچکتر را نداشت . در طی گذشت زمان برخی از افراد کشف کردند که با شیشه هایی که سطح آن ها منحنی باشد می توانند برخی از اجسام را بزرگتر ببینند . در حدود سال های 1650 میلادی دانشمندان نام این شیشه های منحنی را عدسی گذاشتند . آن ها در ادامه پیشرفت های خود چند عدسی را روی هم و درون یک لوله فلزی قرار می دادند تا بتوانند اشیاء را بهتر ببینند . در بهترین استفاده از عدسی ها آن ها را در طول و انتهای یک لوله قرار می دادند تا از این طریق بتوانند اجسام را بهتر مشاهده کنند . بعد ها این لوله فلزی به همراه عدسی های آن نام میکروسکوپ را بخود گرفت . میکروسکوپ از دو واژه یونانی میکرو و اسکوپ به ترتیب به معنای کوچک و دیدن گرفته شده است ، بنابراین میکروسکوپ یعنی دیدن ذرات کوچک .
اختراع میکروسکوپ در از دنیای جدیدی را پیش روی دانشمندان قرار داد . دانشمندان در طی سالیان مختلف همچون سایر ابزار های دست بشر سعی در تکمیل و بهبود آن ها کردند تا امروزه ما شاهد انواع مختلفی از آن ها باشیم . یکی از این نوع ها میکروسکوپ نوری است که اجرای آن بشرح زیر بیان می شود .
اجزای میکروسکوپ نوری :
عدسی های شیئی
عدسی چشمی
سیستم نوردهی (فیلتر رنگی ، دیافراگم )
اجزای مکانیکی (پایه ها ، دسته ها ، لوله میکروسکوپ ، صفحات ثابت یا متحرک ، پیچ تنظیم حرکات سریع ، صفحه پلاتینی ، پیچ طول و عرضی صفحه پلاتینی)
عدسی های شیئی :
این عدسی ها درواقع نزدیک ترین عدسی به نمونه مطالعاتی هستند و بدون آن ها امکان بزرگ نمایی در تصویر نمونه امکان پذیر نیست . بطور معمول چهار عدسی شیئی روی این میکروسکوپ ها نصب می شوند . فضای بین دو عدسی اول خلاء و بین دو عدسی دیگر توسط روغن ایمرسیون پر شده است . به همین خاطر از آن ها تحت عنوان عدسی های خشک و مرطوب نیز یاد می شود . عدسی های ایمرسیونی به دلیل وجود روغن در آن ها از کیفیت تصویر به مراتب بالاتری نسبت به نوع خلاء برخوردار هستند .
عدسی چشمی از اجزای میکروسکوپ نوری :
وظیفه اصلی این عدسی ها بزرگسازی تصویر معکوس ناشی از عدسی های شیئی است تا برای چشم قابل مشاهده باشند و بتوان جزئیات آن را براحتی مشاهده کرد . عدسی های چشمی در انواع مختلفی ارائه می شوندکه می توان از نوع Huygenian و Ramsden به عنوان معروف ترین آن ها نام برد . نوع هایجینین از دو عدسی محدب تشکیل شده که تنها یک سطح آن محدب و سطح دیگر صاف می باشد . نوع رامزدن به چشمی های مثبت معروف اند که انحراف در سایر عدسی ها را جبران می کنند . در میکروسکوپ نوری بین عدسی های هایجینین دیافراگم قرار گرفته است و سطح محدب آن ها به سمت پایین است . عدسی اول نور و تصویر دریافتی از عدسی های شیئی را جایی در وسط دیافراگم متمرکز می کند و فرد می تواند با دیافراگم نور رسیده به عدسی دوم را تغییر دهد تا به تصویری واضح تر دست پیدا کند . از این عدسی ها به عدسی های منفی یاد می شود زیرا که میدان دید را محدود می کنند و راحتی چشم در کار با آن ها تأمین نمی شود .
سیستم نوردهی :
میکروسکوپ های نوری دارای محدودیت های زیادی هستند ، ولی می توان در اجزای میکروسکوپ نوری از سیستم نور دهی آن ها به عنوان اصلی ترین محدودیت یاد کرد . برای رفع این مشکل تلاشهای زیادی صورت گرفته است و از منابع نوری مختلفی چون لامپ های هالوژن و تنگستن استفاده کرده اند تا مشکل را رفع کنند . از فیلتر های رنگی برای تصحیح نور ، از دیافراگم برای تنظیم میزان نور دهی به عدسی های چشمی در این میکروسکوپ استفاده می شود .
اجرای مکانیکی :
پایه : در بین اجزای میکروسکوپ نوری از پایه ها برای نگهداری تمامی قطعات و در بعضی موارد محلی برای قرار گیری منبع نور و فیوز ها استفاده می شود .
دسته ها : برای حمل میکروسکوپ تعبیه شده اند تا آن را هنگام جابجایی روی میز نکشیم تا دچار آسیب شوند .
لوله میکروسکوپ : محلی برای قرار گیری عدسی های چشمی و شیئی است تا بتوانیم تصویر را بهتر مشاهده کنیم .
پیچ های تند و کند حرکات : پیچ های تند در روی دسته ها و برای حرکت سریع صفحه پلاتین در جهت عمودی تعبیه شده اند در حالی که پیچ های کند این صفحات را در حد میکرون جابجا می کنند .
صفحه پلاتین : محل قرار گیری نمونه است و پیچ های طولی و عرضی آن را در جهات مختلف جابجا می کنند .